Route 77 – Week 8 – Debora Degreef

Week 8 brengen we door in de tweede vinger van de Peloponnesus tot aan het noorden, in de volgende plaatsen:

Pikoulianika (vlakbij Sparta, de middelste stip op het kaartje).
Vathy (in het zuiden op het kaartje).
Archaies Kleones (in het noorden op het kaartje).

En jongens, jongens, wat maken we toch weer mee. Ik moet deze blog uit mijn hoofd schrijven, zonder notities, omdat mijn telefoon kapot is gegaan. Ik kan je zeggen: hééél onhandig als je op vakantie bent en al je wachtwoorden in de wachtwoordkluis van je telefoon staan. Daarover lees je volgende week meer.

Pikoulianika

Vanuit de eerste vinger van de Peloponnesus rijden we richting Sparta. Het laatste stuk is een mooie route door de bergen met bizarre oplossingen om een weg aan te leggen. Blijft dit wel hangen, denk je als je onder hangende rotsen rijdt. We krijgen live mee hoe Grieken dit soort wegen onderhouden. Let op, dit is wel heel bijzonder!

Touwtje springen met de auto
Een aantal elektriciteitspalen liggen om en de elektriciteitspalen liggen over de weg. Onweer ingeslagen? We moeten stoppen en er komen twee mannen aangesneld. Die tillen een elektriciteitskabel op en een derde man gebaart dat we eronderdoor mogen rijden. Serieus? Dat past net. We rijden door, zwaaien en glimlachen. Nog geen tien meter verder hetzelfde ritueel, maar nu met nog meer mannen. Mijn hemel, zo kun je toch niet doorwerken? Die gasten staan de hele dag te balanceren met snoeren om auto’s te begeleiden. “Hoe doen ze dat met een vrachtwagen?” vraag ik hardop aan Eko. Als we de hoek om rijden, zien we een camper naderen. Ik ben bijna geneigd om stiekem om de hoek te kijken ;).

Ons appartement heeft een fantastisch uitzicht over Sparta (dag en nacht) en er loopt een wandelroute voor de deur. Dat maken we ook niet vaak mee.

Wat we hier gezien hebben:

Ancient Sparta (heerlijk).
Sanctuary of Artemis Orthia (euh…niet te ver doorrijden).
Kloof van Kaladas (babykiller).
Mystras (leuk, maar vermoeiend.)

Ancient Sparta
Sparta is voor mij nostalgie, terug naar de middelbare schooltijd. Korte toelichting: mijn leraar Latijn was echt fenomenaal. Hij vertelde veel boeiende verhalen over de Romeinse en Griekse Oudheid. Misschien was dat zijn manier om een dode taal tot leven te brengen? Bij mij heeft het gewerkt. Ik sleep (arme) Eko en (arme) Luca mee naar alle “ancient” plaatsen die ik maar kan vinden.
Bij Sparta denk ik aan soberheid, oorlogen met Athene, en (snik) kinderen die vanaf hun zevende levensjaar bij hun moeder weg worden gehaald om een opleiding tot bikkelharde strijder te doorlopen. Ik ben vooral ook benieuwd of de hedendaagse Spartanen nog iets hebben van hun voorouders.

Het begint veelbelovend met het standbeeld van een oude Spartaan. Maar kijk, daarna lopen we langs een speeltuin en de Spartaanse kinderen worden gewoon gepamperd met een deken van zacht kunstgras. Niks geen harde stoeptegels, niks geen spartaanse methode meer.

Is het oude Sparta de moeite waard? Voor veel mensen denk ik niet. We hebben het over een klein park met een paar restanten. Niet heel groot, niet heel indrukwekkend. De locatie daarentegen wel. We hebben een poosje bovenop een heuvel gezeten, met uitzicht op een stukje van het oude Sparta (onder andere het theater dat nog deels wordt uitgegraven), het nieuwe Sparta erachter en de hoge bergen daar weer achter. Het is een heerlijke plek, met een fijne bries om de ruim 30 graden vol te kunnen houden.

Sanctuary of Artemis Orthia
“Naar huis?” vraagt Eko na het bezoek aan Sparta. Hij vindt het welletjes. Maar nee, Degreef heeft op drie minuten afstand nog een bezienswaardigheid gespot. De plek waar jonge Spartanen er met de zweep van langs kregen als bloedoffer aan de goden. In de reviews wordt afgeraden naar deze plek te gaan, omdat het gevaarlijk is. “Ga niet alleen, want je wordt beroofd,” dat soort waarschuwingen. Op de weg erheen en op de plek zelf is er niets aan de hand. Tssss, wat stellen die mensen zich aan. Jammer genoeg mag je het terrein niet meer betreden.

De navigatie geeft aan dat we niet om hoeven te keren, maar door kunnen rijden. Fijn, want het is weer eens zo’n onverhard hobbelpad en de weg rechtdoor lijkt beter. We komen een klein stukje verder uit bij kampbewoners. Het is niet een kamp zoals in Nederland met nette stacaravans en Mercedessen voor de deur, maar echt een armetierig zootje met caravans die wij zelfs nog niet eens naar de schroot durven brengen. Vanuit het kamp zwaait een meisje van een jaar of vijf vriendelijk naar ons en wij zwaaien enthousiast terug. Aan de rechterkant loopt de weg waarschijnlijk door, maar er staan twee meiden die niet van plan zijn te wijken. Ik schat ze tussen de 16 en 20 jaar. Ze kijken ons vuil en dreigend aan. Het is overduidelijk dat we hier niet door mogen rijden. Ik heb onverwachts toch de nazaten van de oude Spartanen gevonden. Keren en wegwezen!

Kloof van Kaiadas
Een legende, dit kan niet echt zijn. In deze kloof zouden Spartanen baby’s gooien als ze de nieuwgeborenen niet geschikt achtten voor hun maatschappij. Er zijn nooit bewijzen (kinderbotten) gevonden in de grot. Het is wel een bijzondere plek. Het is buiten ruim 30 graden, maar uit de grot komt een koude luchtstroom. En dan ook echt koud, van het type kippenvel en tegen een verwarming aan willen kruipen. Bizar!

Mystras
Weer een plaatje dat ik uit een National Geographic heb: een onbewoond, middeleeuws dorp tegen een berg. “We gaan deze foto zoeken,” zeg ik tegen Eko. Dat valt nog niet mee. Mystras staat vol met ruïnes, maar ook met talloze gerestaureerde kerken en kloosters. Er is zo ontzettend veel te zien, dat je na een paar uur sjokken wat onverschillig wordt. “Aha, weer een kerk. Ja, mooi. Doorlopen maar.” Misschien herken je het wel van (te) grote museums.

Het is druk bezocht, maar eigenlijk alleen onderaan de berg en bovenop de berg. De meeste mensen nemen beneden een kijkje, rijden met de auto naar boven en nemen bovenop de berg nog een kijkje. Er is niemand zo gek om de hele berg te beklimmen. Behalve wij natuurlijk. Wel steeds met pauzes en dolend door de ruïnes waar niemand is. Ik maak veel foto’s en moet denken aan de jaren 80 toen je met fotorolletjes op pad ging van 12, 24 of 36 foto’s. Dat zou hier niet werken! Alhoewel…Eko heeft totaal niet de neiging om alles te fotograferen. Misschien heeft het ermee te maken dat ik van de rotsen en bouwkunst ben en hij van de bomen en bloemen. Zelf zegt hij dat alles te mooi gerestaureerd is. Dus nep.

Als ik de zoveelste foto van hem maak, vraagt hij: “Moet jij er niet een keer op met je mazelen-poten?” Haha, bij de ingang was er een Nederlander die me vroeg of ik gestoken was door muggen. En bij een van de kerkjes staat een Frans gezin me aan te gapen. Zou ze de mazelen hebben? Je ziet het ze denken. Ondertussen ontkomen zij ook niet aan onze blikken. Moeder en dochter dragen namelijk dezelfde bloemetjesrok. Beetje apart, maar eigenlijk ook geen gezicht. Net als de kinderen van de familie Von Trapp uit de film Sound of Music die kleren van gordijnstof droegen. Maar wij zijn, door onze klimtocht, via de achteringang van de kerk gekomen en als we door de hoofdingang eruit lopen, zien we de bloemetjesrokken hangen. Haha, ze zijn bedoeld om je blote benen te bedekken als je de kerk wil bezichtigen van binnen.

In het hele stadje zie je dichtgemetselde ramen en deuren. Wat betekent dat dan?
A. Ze werden schijtziek van het fantastische uitzicht?
B. Ze waren vergeten raambelasting te betalen? (In Nederland betaalde je vroeger raambelasting voor de ramen in je huis. Hoe meer ramen, hoe meer belasting.)
C. Dat was de manier waarop ze huisarrest gaven aan hun puberkinderen? (Geen verkeerd plan.)

Dat zijn nou weer van die dingen die ik wil weten, maar waar de informatieborden niets over zeggen. Het is altijd dezelfde blabla, dat het gebouwd is in de typische byzantijnse architectuur en dat de Turken het hebben gemolesteerd. Ach ja, dan bedenk ik zelf wel de verhalen erbij ;).

Vathy

Aparte gasten, die Luxemburgers
We staan op een mooie, rustige camping aan zee. Een Frans stel, een Duits stel en een Nederlandse Luxemburger staan naast ons. Allemaal met camper. De Luxemburger vraagt ons of we mineraalwater voor hem mee kunnen nemen als we boodschappen gaan doen. Het is voor hem wat lastiger met zijn camper. Prima, maar weet wel dat we de hele dag op pad zijn. Wat zal hij gebaald hebben toen we ’s avonds na 21.00 uur op de camping kwamen. De sixpack voor zijn deur gezet, omdat hij weg was. (Te voet water halen in het dorp, helemaal uitgedroogd en die Hollanders vervloekend?)
Zijn wraak is om ons niet uit de brand te helpen als we weer eens cash moeten betalen voor ons verblijf op de camping en net vijf euro te kort komen. Ja, hij heeft wel vijf euro. We willen hem met een tikkie betalen, maar hij begrijpt niet wat dat is. (Ik zweer het, Nederland loopt echt voorop in de digitale wereld.) “Probeer maar eerst bij het restaurant hier verderop te pinnen. Als dat niet lukt, dan help ik jullie graag.” Aparte gasten, die Luxemburgers ;). We drinken een koffie bij het restaurant en vragen of we tien euro extra kunnen pinnen. Het restaurant helpt graag, maar heeft zo’n verzoek nog nooit gehad. Kortom: ik sta een kwartier aan de balie om mee te kijken en te luisteren naar het Griekse gebrabbel over hoe ze dat in de kassa moeten krijgen en hoe ze het in de financiële administratie moeten verantwoorden. Want alles moet naar de fiscus, tot aan het tafelnummer aan toe, zo zegt de behulpzame dame. Ik ben al lang blij met hun hulp en ze krijgen een fikse beloning. Als we terugkomen op de camping is de Luxemburger natuurlijk gevlogen. Die zal vanavond laat wel terugkomen, als hij zeker weet dat de Hollanders verdwenen zijn ;).

Wat we hier gedaan hebben:

Dimitrios shipwreck (immens).
Ancient theater en vuurtoren van Githion (als je niks beters te doen hebt).
Kastro Goulades in Mavrovouni (niet doen).
Strand Paralia Almirou (geweldig).
Torens (kenmerk van de omgeving, je moet er minimaal één zien).
Vatheia (leuk).
Byzantijns kasteel Tigani (geweldige wandelroute).
Byzantijnse quarry (wat is dat dan?).
Stranden van Mezapo (betoverend).
Meest zuidelijke puntje Kaap Tainaron (mooi, mooi, mooi).

Dimitros shipwreck
We komen over hoge rotsen aanrijden en zien het gevaarte al van een afstand op het strand liggen. Mijn hemel, hoe mooi kan zoiets afgrijselijks zijn?

Githion

Een mooie plaats met een paar bezienswaardigheden. Maar hou je vast. Je verwacht heel wat, maar het loopt uit op een teleurstelling. En niet alleen bij ons. Ook andere toeristen zien we “afdruipen”. We hebben het oude theater bekeken dat op een heel aparte plek in een woonwijk ligt en zijn op de landtong naar de vuurtoren gewandeld. Het had een mooi stukje natuur kunnen zijn, maar is aardig verwaarloosd. Bovendien is de vuurtoren terrein dat je niet mag betreden.

Kastro Goulades
Dit kasteel is best lastig te vinden. Het ligt in een woonwijk, op een heuvel en je moet een beetje door de tuinen van mensen heen schurken. Niet heel bijzonder en niet voor omrijden! Op deze foto zie je het mooiste stuk van het kasteel.

Strand Paralia Almirou
Een mooi, rustig strand aan de zuidkant van de tweede vinger. We hebben hier heerlijk gezwommen in redelijk warm water (ook niet onbelangrijk voor een koukleum als ik).

Het voordeel van dit strand is dat we in de schaduw kunnen liggen. Een stukje paradijs op aarde. Hoe leuk ook, we blijven maar een half uurtje. Aan ons is het strand hangen niet besteed. Er is nog zoveel meer te zien en te beleven!

Torens
Een pýrgos is een toren en daar stikt het van in deze regio. We hebben ze vrijwel allemaal bekeken, maar eigenlijk geldt: heb je er één gezien, dan heb je ze allemaal gezien. Belangrijke families woonden vroeger in een toren. Hoe hoger, hoe meer aanzien. Eko en ik hebben ons nog afgevraagd of het hoogste puntje telt of de lengte van de toren. Ik dacht de lengte (size matters) en Eko dacht het hoogte punt (top of the world). Een paar van de torens:

Pýrgos van familie Sklavounakos.
Pýrgos van familie Lakoudis.
Pýrgos van familie Katsikadakos.

Vatheia

Over torens gesproken. Dit dorp was wel heel triest op dat vlak. Er woonden blijkbaar veel vooraanstaande mensen in Vatheia en men deed er alles aan om te voorkomen dat iemand anders een hogere toren bouwde. Veel sabotage dus. Er ontstonden (misschien wel daardoor) vetes tussen verschillende families. De eerste bendeoorlogen, denk ik :). Maar nu woont er niemand meer. In de jaren 70 waren er nog een paar oude vrouwen over, daarna is het een spookstad geworden waar alleen toeristen een kijkje komen nemen. De laatste jaren zijn er een paar B&B’s gekomen, maar die hebben wij niet gezien.

Byzantijns kasteel Tigani
Wat kan mij het Byzantijns kasteel uit de zesde eeuw schelen? Het is misschien een mooi einddoel om heen te wandelen, maar het gaat mij om de natuur hier. We zijn op een landtong en er loopt een mooi wandelpad naar het puntje.

Het is bloedheet en met name Luca heeft het zwaar. We nemen een kleine omweg via de zee, zodat hij een beetje af kan koelen. Als we bovenop het kasteel aankomen, neem ik mijn woorden terug. Er liggen nog interessante voorwerpen waar je gewoon tussendoor kunt wandelen.

Byzantijnse quarry

Wat is een quarry? En wat is er byzantijns aan deze rotsen? (Wel mooi overigens.) Ik heb het even opgezocht en het gaat om een steengroeve uit de Byzantijnse tijd. De kleuren zijn echt typerend voor deze regio.

Stranden van Mezapo
Voor de liefhebbers nog een paar indrukken van de stranden hier. Verlaten, rustig en ontzettend mooi. Beide stranden liggen in het slaperige dorpje Mezapo,

Meest zuidelijke puntje Kaap Tainaron
De mooiste gebieden en wandelroutes liggen altijd ver weg. Ook deze route naar de vuurtoren op het meest zuidelijke puntje van de Peloponnesus.

Het is er warm en winderig. Je vindt er geen schaduw, maar wel wilde paarden en poeltjes om in te duiken als je het niet meer uithoudt. Aan het begin van de route is een Romeins badhuis blootgelegd met mozaïekvloeren. Bizar dat het niet afgezet is en iedereen een stukje mozaïek mee naar huis kan nemen. Gelukkig komen hier alleen mensen met respect voor natuur en cultuur ;).

Ontzettend leuke wandeling en geliefd bij een hoop wandelaars.

Archaies Kleones

Hittegolf boven 40 graden
We duiken in een appartement, zodat we het oude Korinthe en Mycene kunnen bezoeken. Luca blijft in het appartement en heeft een rustdag. Tenminste, dat is het idee. Dit is precies de periode dat er een hittegolf in Griekenland is, met wind uit Afrika. Na wekenlang vertoeven boven de 30 graden, gaan we ineens naar boven de 40 graden. Toch wel een tandje erger. Dan gaan we toch in de avond? Het is tot 20.00 uur open. De eerste avond zijn we te lamlendig na de drukke reisdag. De tweede avond moeten we kiezen tussen Korinthe en Mycene. Ik kies Korinthe, maar het wordt Mycene. Ook knap toch? (Als we om zes uur de deur uitgaan, kom ik erachter dat Korinthe al om zeven uur sluit. Dat is natuurlijk te kort.)

Wat we hier gezien hebben:

Ancient Mycene dus (museum is de moeite waard, de rest valt tegen).
Ancient Kleonai en tempel van Hercules (kleinschalig).
Myceense begraafplaats Aidonia in Nemea (heel gaaf).
Waterval Aidonia in Nemea (staat droog in juni).
Ancient Lechaion (gesloten, ze zijn nog bezig met opgraven).
Kanaal van Korinthe (deze is mooi).
Vulkaan Sousaki (klinkt als een Japans gerecht, maar is een onheilspellende plek).

Ancient Mycene
Een klein terrein waar je (wel pittig bij 40 graden) over een heuvel moet klimmen als je alles wil zien. Het mooist bewaard gebleven is de leeuwenpoort en de topstukken in het museum.

Heel indrukwekkend is de muur bij de leeuwenpoort, met stenen waar ik ongeveer in pas. Daar zijn heel wat slaven voor nodig geweest. Spannend is ook de afdaling naar de Myceense tombe en de leeuwenkuil. Misschien denk je: zielig voor de mensen die in de leeuwenkuil werden gegooid. Maar wat dacht je van de leeuwen zelf? Het is echt een benauwende put en je kunt er alleen maar rondjes lopen. (Hmmm, zijn de huidige dierentuinen eigenlijk niet vergelijkbaar?)

Ancient Kleonai en tempel van Hercules
In ons eigen dorp, dus gemakkelijk te bezoeken. Nou ja, gemakkelijk. Dit is de eerste keer dat we echt verdwalen en de auto net voor het donker terugvinden. We starten bij de tempel van Hercules. Die ligt tussen de boerenakkers. Het oude Kleonai ligt net ietsje verder, maar we komen op een boerenerf waar een kudde schapen het pad barricadeert en de vijf loslopende waakhonden ondertussen op ons inhakken. Letterlijk ook, want er beukt er eentje tegen de bumper. Luca blaft vanuit de auto terug, maar meer uit paniek dan dat hij indruk op ze maakt. We keren vliegensvlug om en besluiten een stukje om te rijden. Dat is vermoedelijk de reden dat het daarna mis gaat. We rijden een stuk tussen de olijfboomgaarden en er zijn geen borden. Hier de auto maar neerzetten? Ancient Kleonai ligt hier op nog geen tweehonderd meter naar rechts volgens de kaart. Oké, moet lukken. De oude opgraving ligt op een heuvel, maar is toch lastig te bereiken. Na wat omzwervingen zijn we er. Het is een school geweest.

Wel leuk om te zien als je in de buurt bent. Tag dan wel de locatie van je auto, want wij raken hem kwijt. Dit was toch het pad? Ja, ik herken die boom. U-huh, maar natuurlijk. We belanden na ruim een half uur lopen op een geasfalteerde weg en een Griek in een pickup stopt om te vragen of alles oké is. Die ziet een paar verwilderde, dorstige toeristen lopen bij veertig graden, wat zou jij denken? Eko zegt dat we oké zijn. Met als aanvulling: ‘Heeft u een witte auto zien staan?’ Ik kan mijn lach bijna niet inhouden. Hij verstaat geen Engels, haalt zijn schouders op en rijdt door. Ondertussen vrees ik de zon die dadelijk ondergaat. Hoe gaan we in het donker de auto terugvinden? Met Google Maps laveren we tussen de olijfbomen en beredeneren we aan de hand van de tempel van Hercules waar onze auto zou kunnen staan. Nog een half uur lopen erbij. Maar dan doemt het witte monster toch op in de verte. Pfff, gered.

Myceense begraafplaats Aidonia
Dit is een aangename verrassing. We komen bij het bruine bord en zien…helemaal niets. Zeker weer opgedoekt, denken we. Maar als we verder het terrein op lopen, zitten er overal kuilen in de grond. En die kuilen leiden naar ondergrondse tombes. Supervet! Overal even in kijken natuurlijk.

Waterval Aidonia

Luca snakt naar wat verkoeling, dus hier hebben we zin in. Helaas, in juni staat de stroom grotendeels droog. Dat je het even weet. Er is sowieso geen waterval te zien, hooguit wat zielige plasjes waar zich allemaal watervliegjes in verzamelen. Het wordt aangeduid als een eenvoudige route die ook geschikt is voor kinderen, maar er zitten toch wat “slippery”, steile hellingen bij. Goed voor je rikketik ;).

Ancient Lechaion
Diverse opgravingen aan de kust boven Korinthe. Helaas geen informatie ter plekke en een bizar groot hek eromheen. Ze zijn aan het werk, de archeologen. Dat is dan wel weer leuk om te zien.

Ooit zal dit een mooie plek worden, met de ligging direct aan zee. Hier komen de Grieken met hun auto zwemmen, even snel in de pauze van het werk. Ook wij doen mee.

Kanaal van Korinthe
Natuurlijk, op de plaatjes en foto’s ziet het er mooi uit en dat is ook de reden dat wij een kijkje nemen. Maar wat we daar zien is niet vast te leggen op de plaat. Het is hóóóóg! Misselijkmakend hoog en mooi. Mijn maag draait om als ik naar beneden kijk en ik heb geen hoogtevrees. Het water is heerlijk azuurblauw, dus ik snap dat je erin wil springen. Maar hier? Jawel, op het midden van de brug doen ze aan bungeejumpen (gekken). Er varen schepen door de smalle doorgang, van de Golf van Egina naar de Golf van Korinthe. Misschien ook andersom, maar dat hebben we niet gezien. Alleen al hierom zou je een boot kopen ;).

Vulkaan van Sousaki
Ken je dat? Dat je ergens bent geweest en achteraf hoort dat het levensgevaarlijk was? Ja, het overkomt ons weer. Je kunt tot tamelijk dichtbij de vulkaan parkeren en hoeft er niet een hele berg voor te bedwingen. Er staan geen borden dat het onveilig is, alleen een bruin bordje dat je de weg wijst. Het is snikheet en we houden het niet lang uit, maar lopen toch een stukje het ravijn in. Eko vindt het helemaal niets. Alsof zijn instinct aangeeft dat het een duistere plek is. Het stinkt naar zwavelzuur (heel erg) en hij krijgt er hoofdpijn van. Goed, nog even een steen meenemen en wegwezen maar.

Diezelfde avond zoek ik informatie op over de vulkaan en stuit op een website met alle informatie over vulkanen. “Helaas is het niet veilig meer om deze plek te bezoeken”. Wat? En dat staat ergens verstopt op een website die ook nog eens lastig te vinden is? Ik heb geen waarschuwingsborden gezien in het dal! En dan… horror horror, stuit je op een artikel over een gezin dat door wilde honden is aangevallen bij diezelfde vulkaan.

Algehele indruk van de Peloponnesus
Hier had ik nog wel langer willen blijven, er is zoveel te zien. Ten eerste is het een openluchtmuseum, zoveel bezienswaardigheden en veelal gratis of tegen een kleine vergoeding. Ancient, ancient, ancient! Verder is de natuur zo mooi, met verlaten stranden, aparte bergen (sommige met dichte bossen en andere met maquis en rood of geel zand ertussen), En dan hebben we nog niet eens de derde vinger gezien….

Volgende week meer Griekenland, dan kruipen we langzaam omhoog.